Ooginfecties Bij Kippen: 12 Oorzaken + Behandeling

Het oog van een kip is gewoonweg verbazingwekkend! Maar net als bij elk orgaan is het ook kwetsbaar voor infecties. Helaas komen ooginfecties bij kippen vaak voor, soms als op zichzelf staande problemen en soms als onderdeel van ingewikkelde aandoeningen.

In dit artikel gaan we in op de meest voorkomende oorzaken van ooginfecties bij kippen. We delen ook handige tips en instructies om ze te behandelen.

Hebben je kippen vaak last van een infectie aan de ogen? Dan kunnen volgende eerste hulp producten niet ontbreken:

Wat zijn Ooginfecties bij Kippen?

Ooginfectie of conjunctivitis (rode ogen) is een infectie van het bindvlies of slijmvlies van de kip – het membraan dat het oogoppervlak en de binnenkant van de oogleden bedekt. 

De infectie kan één of beide ogen treffen – unilateraal en bilateraal. Op basis van herkomst zijn er drie soorten ooginfecties bij kip: 

• Gelokaliseerde conjunctivitis: veroorzaakt door een ziekteverwekker of irriterende stof dat het oog aantast 
• Secundaire conjunctivitis: ontwikkelt zich als een secundaire complicatie als gevolg van problemen rond de oogkas sinusitis of rhinitis 
• Systemische conjunctivitis: onderdeel van een systemische infectie die meerdere organen en systemen aantast 

Hoe Oogproblemen bij Kippen Behandelen?

De behandeling van ooginfecties bij kippen omvat verschillende aspecten: ondersteunende zorg, symptoombestrijding en behandeling van de onderliggende oorzaak. 

Algemene Ondersteunende Zorg 

De eerste stap naar ondersteunende zorg is het isoleren van de zieke kip. Idealiter zou het op een veilige, warme en comfortabele plek moeten worden geplaatst. Vergelijk het met een intensive care-afdeling van een ziekenhuis). 

De plaats moet stressvrij zijn en de kip gemakkelijke toegang geven tot voedsel en vers drinkwater.

Symptoom Bestrijding

Deze stap richt zich op het oog zelf en omvat: 

• Het oog reinigen en oogafscheiding verwijderen 
• Gebruik van warme, vochtige washandjes ter voorkoming van korstvorming op de ogen
• Oogmedicatie toedienen  

De beste manier om een ​​kippenoog schoon te maken is met een zoutoplossing (Saline) en een steriel gaasje.

Wat betreft oogmedicatie, kan je, afhankelijk van de omstandigheden, het volgende gebruiken:

• Topische antibiotica (zoals Terramycine) om de ziekteverwekker te bestrijden en secundaire infecties te voorkomen 
• Topische niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s) zoals flurbiprofen om ontstekingen te verminderen en pijn te verlichten  
• Topische corticosteroïden (dexamethason) ook om ontstekingen en pijn te beheersen   
• Oogzalf of druppels om het oog vochtig en gesmeerd te houden (als de infectie het droog maakt) 

Een aantal verschillende zaken waar je op moet letten bij het verzorgen van ooginfecties:

• Gebruik beter oogdruppels in plaats van zalf (zalf kan vettig zijn en vlekken op de veren veroorzaken).
• Als je toch oogzalf gebruikt, gebruik dan een wattenstaafje om ze aan te brengen (dit voorkomt besmetting van de tube). Gebruik aparte wattenstaafjes voor elk oog.
• Als je druppels gebruikt, gebruik dan een steriele injectiespuit (zonder naald) om aan te brengen. Gebruik ook aparte injectiespuiten voor elk oog.
• Wees voorzichtig met corticosteroïden en gebruik ze niet zonder toestemming van een dierenarts. Ze worden in het lichaam opgenomen en kunnen het immuunsysteem onderdrukken of leverproblemen veroorzaken.

12 Oorzaken van Ooginfecties bij Kippen 

Ooginfecties bij kippen kunnen worden veroorzaakt door lichamelijk letsel, chemisch irriterende stoffen en infectieuze agentia – bacteriën, virussen, schimmels en parasieten. 

1. Oogletsel  

Oogletsel bij kippen resulteert vaak in een onsteking. De meest voorkomende oogtrauma’s worden veroorzaakt door stof of steentjes in het oog of verwondingen (door bv of pikken door andere kippen). 

De behandeling hangt af van de oorzaak en omvang van het letsel. In milde gevallen is spoelen van het oog met een zoutoplossing voldoende. 

Daarna kan je een lokaal antibioticum (terramycine) gebruiken om secundaire infecties te voorkomen. In ernstige gevallen is veterinaire aandacht echter een must. 

2. Ammoniakdampen 

Langdurige of frequente blootstelling aan ammoniakdampen resulteert in ammoniakvergiftiging. Zelfs in hoeveelheden die niet giftig zijn, irriteren ammoniakdampen de ogen en veroorzaken ze ooginfecties. 

Symptomen van door ammoniak veroorzaakte ooginfectie zijn onder meer: 

• Rode en korstige ogen 
• Gezwollen oogleden 
• Vleugelwrijven van de ogen
• Lichtgevoeligheid 

De behandeling is symptomatisch. Het toevoegen van Yucca schidigera-extract aan het voer (in een hoeveelheid van 100-200 mg/kg) kan nuttig zijn. Ammoniakdampen komen daarnaast ook vooral voor in kippenhokken met onvoldoende verluchting. Een kippenhok met goede ventilatie is essentieel. 

3. Chronische Luchtwegaandoeningen

Chronische ademhalingsziekte is een ernstige aandoening die het gehele ademhalingssysteem aantast. Het wordt veroorzaakt door de bacterie Mycoplasma gallisepticum . 

De bacterie wordt overgedragen via contact met besmette vogels en via de eieren – van hennen tot kuikens. Vaak wordt de ziekte gecompliceerd door secundaire bacteriën ( E. coli ) en respiratoire virussen. 

Chronische ademhalingsziekte manifesteert zich met: 

• Oogontlading, schuimende ogen en tranen 
• Snot
• Hoesten en niezen 
• Ademhalen met open bek, geeuwen , hoofdschudden
• Borrelende en abnormale ademhalingsgeluiden 

De behandeling omvat het gebruik van orale antibiotica, zoals:

• Doxycycline: 25-50 mg/kg elke 12-24 uur gedurende ongeveer 21 dagen
• Tiamuline: 25-50 mg/kg elke 24 uur gedurende 3 dagen 

Bij chronische luchtwegaandoeningen is het nuttig om probiotica te geven. Ze helpen bij mogelijk longletsel en voorkomen onevenwichtigheden in de darmflora in het geval van E. coli- complicaties. 

4. Aviaire Chlamydiose 

Chlamydiose is een zoönotische ziekte (wat betekent dat het ook mensen kan treffen). Het wordt veroorzaakt door de bacterie Chlamydia en infecties ontstaan ​​door het inademen van verontreinigd stof (van uitwerpselen of veren). 

Gewoonlijk neemt chlamydiose drie vormen aan: acuut, subacuut en chronisch. Het veroorzaakt:

• Groene diarree, slechte eetlust, gewichtsverlies 
• Niezen, loopneus 
• Oogafscheiding, rode ogen, tranen 
• Ruches veren 
• Lethargie, depressie 

De behandeling van aviaire chlamydiose omvat een lange kuur met orale antibiotica, zoals doxycycline. 

5. Infectieuze Coryza

Infectieuze coryza is een acute ziekte van de bovenste luchtwegen. De veroorzaker is Avibacterium paragalliunarum . Het wordt overgedragen via direct en indirect contact met besmette kippen. 

Kippen met besmettelijke coryza ontwikkelen ernstige ooginfecties met overmatige oogafscheiding. Hierdoor houden ze hun ogen vaak geheel of gedeeltelijk gesloten.

Naast ooginfecties veroorzaakt coryza: 

• Borrelen en abnormale ademhalingsgeluiden 
• Ademen met open bek, geeuwen
• Verandering in geluid van kakelen
• Niezen 
• Hoofd schudden 
• Vermindert eetlust, diarree, gewichtsverlies
• Verminderde eierproductie 
• Vuile en sjofele veren 

Het behandelen van kippen met infectieuze coryza omvat het gebruik van antibiotica, zoals: 

• Enrofloxacine
• Sulfadimethoxine
• Tylosine

6. Infectieuze Laryngotracheïtis (ILT)

Infectieuze laryngotracheïtis is een zeer besmettelijke aandoening van de bovenste luchtwegen. Het wordt veroorzaakt door het infectieuze laryngotracheïtisvirus (ILTV) of het Gallid Herpesvirus (GaHV-1). 

Het virus leeft en vermenigvuldigt zich in de luchtpijp en het bindvlies. Het verspreidt zich door direct en indirect contact met besmette vogels. 

• Ernstig: hemorragische tracheïtis ( bloederige afscheiding bij hoofdschudden ), niezen, ademnood, gorgelende geluiden , ooginfecties, schuimbellen in de ogen; heeft een hoog sterftecijfer 
• Mild: milde conjunctivitis, sinusitis en tracheitis; heeft een lage mortaliteit   

Er is geen specifieke behandeling voor infectieuze laryngotracheïtis. 

7. Infectieuze bronchitis 

Infectieuze bronchitis is een ontsteking van de bronchiën veroorzaakt door een Coronavirus. Het virus wordt verspreid door de lucht en uitwerpselen van geïnfecteerde kippen.

De ziekte manifesteert zich in drie vormen:

• Ademhaling: Dit is de meest voorkomende vorm van de ziekte en manifesteert zich met:
  • Oogafscheiding, schuimende ogen
  • Snot
  • Gezichtszwelling
  • niezen
  • Hijgen, geeuwen
  • Borrelende en abnormale ademhalingsgeluiden
  • Ademhalingsproblemen 
• Eiproductie: Vermindert de eierproductie met maar liefst 50%, wat resulteert in kleine, misvormde en schaalloze eieren of eieren met kalkaanslag. 
• Nieren: Dit is de meest ernstige vorm van de aandoening en heeft een hoog sterftecijfer. 

Er is geen specifieke behandeling voor infectieuze bronchitis. De behandeling is gebaseerd op algemeen ondersteunende zorg en symptoombestrijding. 

8. Vogelgriep

Vogelgriep is een zeer besmettelijke virusziekte. De virussen die het probleem veroorzaken, worden in twee groepen ingedeeld: 

• Laagpathogene vogelgriepvirussen (LPAI).
• Hoogpathogene vogelgriepvirussen (HPAI). 

De eerste groep veroorzaakt luchtwegaandoeningen, ooginfecties en verminderde eierproductie. De tweede groep beïnvloedt de viscerale organen, het cardiovasculaire systeem en het zenuwstelsel. 

Kippen met LPAI-virussen zullen zich manifesteren: 

• Rode en tranende ogen 
• Niezen en hoesten 
• Snot 
• Gezichtszwelling 

De behandeling omvat orale antivirale middelen, zoals:

• Amantadine (onlangs werd er bericht dat het virus resistent wordt tegen dit medicijn)
• Rimantadine

9. Gezwollen Hoofdsyndroom

Gezwollen hoofdsyndroom is een acute infectie van de bovenste luchtwegen. Het wordt veroorzaakt door het aviaire metapneumovirus (AMPV), overgedragen via direct en indirect contact. 

De ziekte veroorzaakt: 

• Conjunctivitis
• Gezichtszwelling 
• Snot 
• Niezen en hoesten 

Er is geen specifieke behandeling voor het gezwollen hoofdsyndroom bij kippen. In sommige gevallen kan je breedspectrumantibiotica gebruiken om secundaire infecties te voorkomen. 

10. Aspergillose 

Aspergillose is een veel voorkomende schimmelinfectie van de luchtwegen van kippen. Het wordt veroorzaakt door Aspergillus fumigatus (verspreidt zich door het inademen van eerder besmette sporen van besmet voer en strooisel). 

De schimmel is niet besmettelijk, wijdverspreid en opportunistisch (gekoppeld aan slechte hygiëne). Hoge ammoniakgehaltes in de lucht, stoffige omgevingen en koudestress verhogen het risico op infectie. 

Aspergillose manifesteert zich in twee vormen: 

• Acute aspergillose: ontwikkelt zich bij jonge kuikens en is algemeen bekend als “broedontsteking”
• Chronische aspergillose: komt voor bij volwassen kippen met een aangetast immuunsysteem

In beide vormen veroorzaakt het: 

• Rode ogen met afscheiding 
• Ademhaling met open snavel 
• Moeizame ademhaling
• Lucht happend 
• Verlies van eetlust 

De behandeling is gebaseerd op antischimmelmiddelen, zoals:

• Ketoconazol
• Itraconazol
• Amfotericine B

11. Oogwormen

Oogworm of oxyspirurosis is een parasitaire oogaandoening die wordt veroorzaakt door de rondworm Oxyspirura mansoni . Het wordt gedragen en overgedragen via de Surinaamse kakkerlak ( Pycnoscelus surinamensis ) die als tussengastheer dient. 

Oxyspirura mansoni is een kleine, witte worm die zich hecht aan het oog van de kip (in de hoek, net onder het knipvlies. Kippen krijgen de worm als ze geïnfecteerde kakkerlakken eten.

De aanwezigheid van de worm veroorzaakt ongemak en problemen met het gezichtsvermogen. Kippen met deze worm ontwikkelen tekenen en symptomen zoals: 

• Oog wrijven en krabben 
• Oogontlading en toegenomen tranenvloed
• Licht gevoeligheid 

Er zijn verschillende behandelingsopties voor oxyspirurosis: 

• Ivermectine: als oogdruppels of oraal
• 5% cresol-oplossing: 2 druppels gevolgd door oogspoeling met steriel water 
• Fysieke wormverwijdering gedaan door een dierenarts 

12. Cryptosporidiose 

Cryptosporidiose is een parasitaire ziekte die wordt veroorzaakt door de protozoa Cryptosporidium. Er zijn veel soorten Cryptosporidium, maar C. baileyi is de meest voorkomende.  

De parasiet is opportunistisch en infecteert meestal immuungecompromitteerde kippen en jonge kuikens. Het wordt verspreid via uitwerpselen van besmette vogels. 

Cryptosporidiose ontwikkelt zich in twee vormen: 

• Gastro-intestinaal: diarree, slechte eetlust, gewichtsverlies, gegolfde veren 
• Ademhaling: loopneus, oogafscheiding, niezen, hoesten, gezwollen sinussen, moeite met ademhalen

Het is de ademhalingsvorm die ooginfecties en afscheiding veroorzaakt.

Cryptosporidiose wordt behandeld met het antibioticum paromomycine. Het medicijn moet worden verdund in dextrose en gedurende 5 tot 7 dagen om de 12 uur worden toegediend in een dosis van 100 mg/kg. 

Samenvatting

Het vogeloog is een orgaan dat vanwege zijn delicate aard kwetsbaar is voor infecties. Het behandelingsproces voor kippenooginfecties omvat drie hoofdaspecten: ondersteunende zorg, symptoombeheersing en het aanpakken van de onderliggende oorzaak. 

Ooginfecties bij kippen komen vaak voor en kunnen onafhankelijk of als onderdeel van meer gecompliceerde aandoeningen optreden.