Prolaps Bij Kippen: Oorzaken en Behandeling
Kippen.be wordt gesteund door z’n lezers. Wanneer je via onze links een aankoop doet, kunnen we hierop een commissie verdienen. Meer informatie hierover op onze ‘Privacybeleid‘ en ‘Disclaimer‘ pagina.
Wanneer je bij een kip een zogenoemde ‘prolaps’ of ‘blowout’ ontdekt, kan dat behoorlijk schrikken zijn. Gelukkig zijn er manieren om het te behandelen! We bekijken de oorzaken, behandeling en preventie van prolaps bij kippen.
(Opgelet: Trigger warning voor de foto’s omwille van de expliciete prolaps die getoond wordt)
Wat is een Prolaps bij Kippen?
Een prolaps van de cloaca – soms ook “prolapsed vent” genoemd – is een aandoening waarbij de cloaca van de kip deels naar buiten komt.
Normaal gesproken steekt bij het leggen van een ei een klein deel van het voortplantingskanaal kortstondig uit, maar trekt dit meteen weer terug. Wanneer dit niet gebeurt, spreken we van een prolaps.
Omdat de voortplantingsorganen buiten het lichaam hangen, is de kip extreem vatbaar voor infecties. Bovendien kan ze geen uitwerpselen goed kwijtraken.
Snel ingrijpen is daarom cruciaal.
Eerste Hulp bij Prolaps
Als je een prolaps niet behandelt, zal het dodelijk zijn. Er zijn enkele vrij te verkrijgen producten die je kunnen helpen om eerste hulp te bieden aan je kip.
Opgelet, deze manier werkt enkel voor nog niet vergevorderde prolaps.
Wanneer de cloaca gehecht moet worden, of de prolaps steeds terugkomt, neem dan contact op met je dierenarts.
- Maak het gebied rond de cloaca schoon. Voor aangekoekte uitwerpselen zet je de kip best even te week in een lauwwarm badje (zonder zeep!) eventueel met wat Epsom zout.
- Spray wat wondspray op de cloaca, zoals bv Vetericyn, geschikt voor pluimvee.
- Duw voorzichtig de prolaps weer op z’n plek. Je kan hiervoor grote wattenstaafjes gebruiken of doe latex/nitril handschoenen aan.
- Smeer aambeienzalf op en rond de cloaca. Dit helpt om het weefsel op z’n plek te houden en vermindert zwelling.
- Hou je kip voorlopig apart tot je zeker weet dat de prolaps niet terugkomt.
- Geef eventueel tijdelijk voedingssupplementen/vitamines/electrolyten om aan te sterken.
Als de prolaps blijft terugkomen, neem dan contact op met een dierenarts. Deze zal ook de opening iets kleiner kunnen maken door hechtingen, zodat de prolaps niet meer naar buiten komt, maar stoelgang en eieren wel gewoon kunnen passeren.
Oorzaken van Prolaps
Een prolaps is geen aandoening op zich, maar meestal een symptoom van veelvoorkomende factoren. Enkele van deze factoren zijn:
- Overgewicht
- Regelmatig windeieren leggen
- Aandoeningen aan de eileider (zoals salpingitis of legnood)
- Stress
- Te veel en fel licht ’s nachts rond het hok
- Te weinig calcium inname
Te weinig calcium en een slecht uitgebalanceerd dieet kunnen ervoor zorgen dat de spieren rond de cloaca slap worden en dat eieren een te zachte schaal hebben. Dat vergroot de kans dat een kip harder moet persen en per ongeluk de cloaca naar buiten duwt.
Symptomen van Prolaps
Kippen met een prolaps hebben uiteraard een deel van hun cloaca zichtbaar uit het lichaam hangen, maar er zijn nog andere symptomen.
- Een deel van het inwendige voortplantingsstelsel is zichtbaar
- Bloederige of vuile cloaca
- Verminderde eetlust
- Lethargie
- Onverzorgde veren
- Agressie naar soortgenoten
- Plotse sterfte
In een vroeg stadium kun je bloedsporen op eieren zien of merken dat de kip sterk perst bij het leggen.
Het is verstandig om de kip meteen te scheiden van de rest zodra je een rode, gezwollen cloaca of andere bovenstaande symptomen opmerkt.
Hoe kan je Prolaps Voorkomen?
Voorkomen is beter dan genezen, zeker in het geval van een prolaps. Er zijn een aantal zaken die je kan doen om een prolaps bij kippen te voorkomen.
- Geef regelmatig supplementen/vitamines/electrolyten
- Zorg dat je kippen voldoende ruimte hebben
- Hou stress laag
- Maak geen gebruik van kunstlicht tijdens donkere maanden om ze vaker te doen leggen
- Beperk tafelrestjes om overgewicht te vermijden
Conclusie
Een prolaps kan er akelig uitzien, maar met een snelle, gerichte aanpak hebben veel kippen de kans op volledig herstel. Blijf de cloaca nauwlettend checken en zorg voor een rustige omgeving tijdens het genezingsproces. Zo geef je je pluimvee de beste kans op een gezond en lang leven.
