Gezondheid

Ziekte Van Marek Bij Kippen

Door Kippen.be Redactie

De ziekte van Marek is een van de meest gevreesde virusziekten onder kippenhouders. Het kan tot 80% van een ongevaccineerde toom doden, veroorzaakt tumoren, verlamming en blindheid, en verspreidt zich razendsnel.

Wat deze ziekte extra verontrustend maakt, is dat er geen genezing bestaat. Toch kan vaccinatie helpen, al rijst de vraag of het virus niet té sterk geworden is.

We bekijken wat de ziekte van Marek precies is, hoe je het herkent en wat je kan doen om je kippen te beschermen.

Wat is de Ziekte van Marek?

De ziekte van Marek is een herpesvirusinfectie bij kippen, vernoemd naar de Hongaarse diergeneeskundige József Marek, die de ziekte in 1907 voor het eerst beschreef.

Net als andere herpesvirussen blijft het levenslang aanwezig in het lichaam van een besmette kip en kan het zowel sluimerend als actief zijn.

Dit virus richt zich op de zenuwen en organen van de kip, met desastreuze gevolgen:
✔️ Verlamming van poten, vleugels en nek
✔️ Tumoren in organen zoals het hart, de lever en de longen
✔️ Blindheid door aantasting van de oogzenuwen
✔️ Uitdroging en bloedarmoede door interne schade

Omdat het virus extreem besmettelijk is en via huidschilfers en stofdeeltjes verspreidt, zijn de meeste kippen drager van dit virus, zelfs als ze niet ziek worden.

Vaccinatie helpt om symptomen te verminderen, maar voorkomt niet dat het virus zich verspreidt.

Symptomen van de Ziekte van Marek bij Kippen

Marek manifesteert zich op twee manieren:

De klassieke verlammingsvorm

Deze variant tast de zenuwen aan en veroorzaakt verlamming. Dit begint vaak in de poten, omdat het virus de ischiaszenuw aanvalt.

Een besmette kip zal vaak met gespreide poten zitten, waarbij één poot naar voren uitgestrekt is. Na verloop van tijd wordt ze steeds zwakker, kan niet meer lopen en krijgt moeite met eten en drinken.

Ook de nek- en oogzenuwen kunnen worden aangetast, wat leidt tot:
✔️ Nekverlamming, of draainek, waarbij de kip haar kop niet meer rechtop kan houden
✔️ Blindheid, waarbij de iris een grijze waas krijgt en de pupil vervormd is

Links: normaal oog; rechts: oog van een kip met de ziekte van Marek, met grijs in de iris en vervorming van de pupil – Bron: USDA Agricultural Research Service, ARS Avian Disease and Oncology Laboratory

De viscerale of ingewanden vorm

In deze vorm veroorzaakt het virus tumoren in de organen. Dit komt vaak voor bij ongevaccineerde kippen en kan zich zonder duidelijke zichtbare uitwendige symptomen manifesteren.

Mogelijke signalen:
✔️ Bleke of verschrompelde kam
✔️ Gewichtsverlies en lusteloosheid
✔️ Groenige diarree
✔️ Vergrote lever en milt (alleen zichtbaar bij autopsie)

Omdat veel symptomen ook bij andere ziekten voorkomen, is een autopsie de meest betrouwbare manier om Marek definitief vast te stellen.

Behandeling: Kan een Kip Genezen van Marek?

Helaas bestaat er geen remedie tegen de ziekte van Marek. Een besmette kip zal het virus altijd bij zich dragen en kan het doorgeven aan andere kippen, zelfs als ze niet direct ziek wordt.

De enige opties bij besmetting en vaststellen ziekte zijn:
✔️ Isoleren van zieke kippen om verspreiding binnen de toom te vertragen
✔️ Symptoombestrijding, zoals de kip warm houden en makkelijk bereikbaar voedsel en water geven
✔️ Euthanasie als de kip ernstig lijdt en niet meer kan eten of lopen

Omdat het virus zich snel verspreidt, is het belangrijk om hygiënische maatregelen te nemen zodra je een besmetting vermoedt.

Hoe Wordt het Virus Overgedragen?

De ziekte van Marek is zeer besmettelijk en verspreidt zich via huidschilfers en stofdeeltjes. Wanneer een besmette kip in de ren scharrelt, laat ze microscopische virusdeeltjes achter die door andere kippen worden ingeademd.

Belangrijke feiten over de verspreiding:
✔️ Het virus blijft maanden tot jaren besmettelijk in de omgeving
✔️ Gevaccineerde kippen kunnen het virus nog steeds verspreiden
✔️ Een kip geeft het virus niet door via haar eieren

Kunnen andere dieren of mensen besmet raken met Marek?

✔️ Kippen: Ja, dit is een kippenziekte bij uitstek
✔️ Honden: Ja, honden kunnen besmet raken. Hou ze altijd weg van uitwerpselen van pluimvee
✔️ Mensen: Nee, het virus is niet gevaarlijk voor mensen

Marek Vaccinatie: Hoe Bescherm Je Je Kippen?

De beste bescherming tegen Marek is vaccinatie!

Omdat vrijwel elke kip in contact komt met het virus, is het belangrijk om kuikens zo vroeg mogelijk te vaccineren. Idealiter gebeurt dit al in het ei (op dag 18 van de broedperiode) of direct op de eerste levensdag.

Hoe werkt het vaccin?

✔️ Voorkomt niet dat de kip besmet raakt, maar beperkt de symptomen
✔️ Vermindert de kans op tumoren en verlamming
✔️ Verlengt de levensduur van de kip

Let op: Het vaccin biedt geen 100% bescherming. Sommige nieuwe virusstammen zijn zó virulent dat ze het vaccin kunnen doorbreken.

Toch blijft vaccineren de beste methode om je kippen een kans op overleving te geven.

Samenvatting: Wat Kan je Doen?

🔹 Wees je bewust van de risico’s: De ziekte van Marek is onzichtbaar aanwezig in vrijwel elke toom.
🔹 Vaccineren is de enige bescherming, al voorkomt het geen infectie.
🔹 Let op symptomen zoals verlamming, blindheid en gewichtsverlies.
🔹 Isolatie en bioveiligheid zijn cruciaal om verdere verspreiding te voorkomen.
🔹 Hou rekening met de evolutie van het virus en blijf op de hoogte van nieuwe vaccinontwikkelingen.

Hoewel de ziekte van Marek niet te genezen is, kan je met de juiste voorzorgsmaatregelen de schade beperken en je kippen een gezonde, productieve levensduur geven.

share
Kippen.be Redactie

De kippen.be redactie bestaat uit Kat, hoofdredacteur, en Nick, die samenwerkt met pluimvee specialisten en dierenartsen in het veld.

Lees Ook

Vogelgriep: Hoe Bescherm ik Mijn Kippen?
26 februari, 2025
een kip met een prolaps
Prolaps Bij Kippen: Oorzaken en Behandeling
13 februari, 2025
Diatomeeënaarde bij Kippen: Voordelen, Gebruik en Risico's
11 februari, 2025
kippenpoep
Witte Ontlasting Bij Kippen: Wat Is Het?
4 februari, 2025
Gele Diarree Bij Kippen: Oorzaken En Behandeling
4 februari, 2025

Meer Artikels

een dierenarts onderzoekt een kip
Ziekte Van Marek Bij Kippen
7 februari, 2025

Vers van de pers

zwarte legkip harco
Zwarte Legkip (Harco)
7 februari, 2025
Vogelgriep: Hoe Bescherm ik Mijn Kippen?
7 februari, 2025
bouw zelf een kippenhok
Bouw Zelf een Gemakkelijk Kippenhok (+Stappenplan)
7 februari, 2025
een serama kip
Serama Kippen: Het Kleinste Kippenras
7 februari, 2025
een serama kip
De Leukste Krielkippen
7 februari, 2025