Waarom Kraaien Hanen? (En Hoe Laat Je Ze Ophouden)
Voordat wekkers bestonden, speelden hanen die rol en maakten iedereen in de buurt wakker met hun iconische kukelekuu-geluid. Maar heb je je ooit afgevraagd waarom hanen kraaien?
Om te beginnen zijn hanen onbeschaamd wanneer ze anderen laten weten dat ze in de buurt zijn. Het zijn trotse vogels die vooral in de ochtend veel lawaai maken.
Waarom Kraaien Hanen?
Lange tijd probeerden veel mensen erachter te komen waarom hanen kraaien. Er zijn tal van studies en onderzoeken beschikbaar over dit onderwerp. Maar voor nu zijn dit de meest voorkomende redenen waar velen het erover eens zijn waarom een haan kraait.
Territorium Afbakenen
Hanen zijn fel territoriale en competitieve dieren. Gewoonlijk claimt één enkele haan ongeveer een hectare land en beschermt die plaats tegen indringers.
Hanen zoeken vaak de hoogst beschikbare zitstok, platform of tak om anderen hun territorium te laten kennen door luid te kraaien. Vanwege het zeer scherpe gehoor van een kip, zullen potentiële overtreders deze waarschuwing horen en zich terugtrekken.
Dit dient ook als een vorm van communicatie tussen hanen. Door luid naar elkaar te kraaien, kunnen ze elkaars exacte positie bepalen en conflicten helemaal vermijden. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht vermijden hanen liever gevechten indien mogelijk.
In het wild is dit gedrag duidelijker. Omdat kippen vaak door dichte begroeiing en weelderige oerwouden met minder zicht trekken, kraaien hanen vaak om anderen te laten weten dat ze eraan komen.
Hiërarchie in de Toom
Het is niet ongewoon om meerdere hanen in één toom te hebben. Vanwege hun competitieve aard hebben hanen de neiging om met elkaar te vechten om vast te stellen wie de baas is.
Dit zal leiden tot gevechten om de hiërarchie en de pikorde te bepalen. En een van de manieren waarop ze strijden om dominantie is door te kraaien.
Hoe het proces juist werkt is onduidelijk, maar algemeen wordt aangenomen dat de haan die de meeste gevechten wint en het luidste kraait, het hoofd van de toom wordt.
Waarschuwen voor Gevaar
Wanneer je haan plots ’s nachts begint te kraaien, kan dit duiden op gevaar dat in de buurt op de loer ligt.
Door hun verschillende zintuigen tegelijk te gebruiken, worden hanen echte sirenes die de toom waarschuwen voor naderend gevaar. Hun kraaien signaleert de rest ook om weg te lopen of zich te verstoppen, afhankelijk van de situatie.
Hou er echter rekening mee dat dit niet altijd het geval is.
Andere zaken die voor hanen ongewoon zijn, zoals een luid voorbijrijdende motorfiets of felle koplampen van een auto, kunnen bij hen ook alarmsignalen doen afgaan.
Begin van de Dag
De kraai die de meeste mensen kennen, is de vroege ochtendkraai van een haan. Naast z’n dienst als wekker van de natuur, dient deze kraai een belangrijk doel binnen de toom.
Voor zonsopgang kraait de haan om de rest van de toom te waarschuwen dat de nieuwe dag weldra zal aanbreken. Vervolgens zal hij routinematig zijn territorium inspecteren en ervoor zorgen dat er geen roofdieren op de loer liggen.
Daarna zal de rest van de toom naar buiten komen en beginnen scharrelen. De ochtendoproep moedigt de andere kippen ook aan om voedsel te zoeken en aan de dag te beginnen.
Paringsritueel
In het paarseizoen hebben hanen de neiging luid te kraaien als ze geen partner hebben. Dit is om de hennen te waarschuwen dat hij vrijgezel is en klaar om te paren.
Dit is vooral het geval bij een toom met meerdere hanen. Ze zullen er alles aan doen om een partner te vinden, zelfs als dat betekent dat ze onaangenaam luid moeten zijn gedurende verschillende tijdstippen van de dag.
Na een geslaagde paring laten ze dit de rest van de wereld weten door opnieuw luid te kraaien.
Kan je Kraaien Stoppen?
Het gekraai van een haan is vaak vervelend, vooral ’s morgens als je langer wilt slapen of je niet wilt dat je buren klagen. Als je hier bent om te weten te komen hoe je je haan dit gedrag kunt afleren heb je pech, want een haan leren om volledig te stoppen met kraaien is niet mogelijk.
De betere vraag die je jezelf moet stellen, is hoe je het aantal keren dat je haan kraait kan verminderen.
Het goede nieuws is dat er verschillende opties zijn die werken.
Voorkomen dat een Haan Kraait?
Als je wilt voorkomen dat je haan kraait, zijn er genoeg opties om uit te proberen. Hou het wel diervriendelijk.
Enkele opties waar vele kippenhouders, waaronder wij, bij uit de buurt blijven, zijn antikraaihalsbanden of de operatieve verwijdering van de stembanden van de haan. Hoewel ze effectief zijn, belasten ze de gezondheid van je hanen.
Hier zijn enkele andere opties:
Voeg meer Hennen toe
De reden waarom je hanen gedurende verschillende delen van de dag luid kraaien, is waarschijnlijk omdat er te weinig hennen in de toom zijn. Heb je maar één haan? Hou dan bij voorkeur tien hennen bij je haan zodat hij zich niet verveelt.
Hou je meerdere hanen? Dan zijn er nog meer hennen nodig. Het ideale aantal is een verhouding van tien hennen voor één haan. Op deze manier zullen de hanen niet proberen te kraaien en met elkaar te vechten omdat er voldoende partners zijn voor iedereen.
Hou Slechts één Haan
Als veel hennen houden geen optie is, dan moet je minder hanen houden. Idealiter hou je slechts één of geen haan.
De reden waarom hanen vaak kraaien is om dominantie over andere hanen te tonen en een pikorde vast te stellen. Als er maar één haan is, heeft hij geen reden om te strijden om dominantie.
Hou je Haan Binnen
Hou je haan ’s ochtends zo lang mogelijk binnen in een donker en goed geïsoleerd kippenhok. Dit helpt om externe prikkels te verminderen die hen aanzetten tot kraaien.
Maak het hok zo donker mogelijk, zodat er bijna geen daglicht (of artificieel licht van koplampen of straatverlichting) naar binnen kan.
Gebruik daarnaast een automatisch kippenhokdeurtje dat pas open gaat wanneer jij het wil. Zo zal je haan in de zomer niet al vanaf 4 uur ’s ochtends je buren kunnen lastig vallen.
Een haan die binnen in een geïsoleerd hok kraait, zorgt voor minder overlast dan eentje die buiten staat.
Plaats het Hok Ver van de Buren
Over buren gesproken, plaats het hok van je kippen zo ver mogelijk bij de buren vandaan. Dit voorkomt niet alleen overlast voor je buren, maar ook voor je kippen.
Je hanen zullen reageren en kraaien op onbekende geluiden en bewegingen. Dat geldt ook voor activiteiten van de buurman.
Vermijd Verveling
Verveling in de ren kan ongewenst gedrag, dus ook overmatig kraaien, en stress veroorzaken. Geef je kippen en haan iets om te doen. Voorzie, naast genoeg hennen, stofbaden, voldoende beplanting, verstop wat meelwormen in de ren,…
Wat hanen leuk vinden is een verhoogje in de ren, waarop ze kunnen staan en alles overschouwen.
Als je verveling geen kans geeft, zal het kraaien al voor een groot stuk verminderen.
Wat Triggert een Haan om te Kraaien?
Lange tijd geloofden veel mensen dat de opkomende zon vroeg in de ochtend een haan aanspoorde om te kraaien.
Recente studies betwisten dit echter, aangezien hanen in compleet donkere, afgesloten hokken ook kraaien, ookal zien ze geen daglicht. De reden daarvoor is te wijten aan hun interne klok.
Alle dieren hebben een interne klok en hanen vormen geen uitzondering. Hun interne klok helpt hen te anticiperen op de zonsopgang, waardoor ze tijd hebben om hun territorium af te bakenen en een voorsprong te nemen bij het zoeken naar voedsel.
Bovendien zal het kraaien van één haan een kettingreactie veroorzaken. Eens er eentje begint, zal de rest snel volgen.
Maar zelfs zonder hun interne klok kunnen veel dingen een haan ertoe aanzetten om te kraaien. Hanen zullen kraaien bij het zien van gevaar, om indruk te maken op de hennen, tijdens het stofbaden en wanneer ze moeten omgaan met ongewone gebeurtenissen.
Ongeacht het tijdstip van de dag, hanen zullen kraaien als iets hun vecht-en-vluchtreactie triggert of als ze gewoon in de stemming zijn om dat te doen.
Samenvatting
Als je van plan bent om een haan groot te brengen, wil je misschien eerst met je buren overleggen om te zien wat zij ervan vinden. Het is geen goed idee om een haan te houden in een buitenwijk met veel dichte buren en lichten en geluiden waar een haan op kan reageren en naar kan kraaien.
Als je buren het niet erg vinden dat je een haan houdt, probeer dan enkele diervriendelijke manieren om te voorkomen dat je haan te veel kraait om overlast te voorkomen.
