Hoe Paren Kippen? (Met Foto’s En Video’s)

Als je kippen ziet paren, vind je dat misschien fascinerend, amusant of niet bijster indrukwekkend. Er zijn herkenbare patronen in het proces, van ‘het hof maken’ tot paring. Er kunnen echter specifieke vragen rijzen: Waarom kunnen kippen onbevruchte eieren leggen? Hoe paren hanen zonder penis? Kortom, hoe paren kippen? 

Dat zoeken we uit.

Hoe Paren Kippen?

Kippen paren wanneer de haan op de rug van de kip balanceert. De handeling omvat het tegen elkaar wrijven of aandrukken van hun cloaca’s, aangezien hanen geen penis hebben maar wel interne testikels. Tijdens dit wrijven zal de haan sperma overdragen dat door het voortplantingskanaal van de hen zal worden getransporteerd.

Maar er komt meer bij kijken dan alleen ‘de daad’ zelf. Laten we dieper op het onderwerp ingaan. Hieronder kan je alvast een filmpje zien van twee parende kippen.

Elkaar het Hof Maken

Het eerste deel van het paringsproces begint zoals je zou verwachten. De hormonen van de haan schieten in een hogere versnelling en hij probeert indruk te maken op de kippen om hem heen. Dit gebeurt op verschillende manieren, waarvan je de belangrijkste misschien al hebt gezien op Discovery Channel of bij duiven op straat. De haan blaast zijn verenkleed op en begint rond de kip te cirkelen om indruk op haar te maken.

Dit zal vaak werken, maar de haan heeft nog een paar trucjes klaar als dat niet het geval moest zijn. Om te beginnen stroomt er ook meer bloed naar de kam, waardoor deze groter, roder en indrukwekkender wordt. Dit zou een teken moeten zijn van vitaliteit en een goede gezondheid, dwz dat de haan het waard is om mee te paren.

Terwijl hij rond de kip cirkelt, zal de haan zijn vleugels uitwaaieren om zichzelf groter en indrukwekkender te laten lijken. Deze beweging wordt vaak een wing drag of wing flicking genoemd. Een ander ding dat hanen doen, is meer dan normaal kraaien om iedereen aan hun aanwezigheid te herinneren.

Haan Wordt Afgewezen

Als dat allemaal niet werkt, probeert de haan zichzelf in de gunst van de kippen te brengen door ze eten te brengen – of beter gezegd, door iets eetbaars op de grond voor hen te zoeken. Dit gedrag wordt typisch ’tidbitting’ genoemd. 

Als de haan iets eetbaars op de grond vindt, raapt hij het op met zijn snavel en gooit het in de lucht. Als ze dit zien, zullen kippen in de buurt het offer van de haan komen halen, waardoor hij meer kansen krijgt om met hen te paren.

Als dit allemaal niet lukt, negeert een haan meestal de toestemming van een kip en paart met haar, ongeacht of ze ermee instemt. Dit is ook de reden waarom het belangrijk is om voldoende hennen voor één haan te hebben. Voorzie minimaal zes tot tien hennen per haan.

Het Paren Zelf

Ongeacht of het met wederzijds goedvinden gebeurt of niet, het paren van kippen ziet er altijd hetzelfde uit. De haan springt bovenop de kip en probeert zichzelf in evenwicht te houden door zijn poten op haar rug vast te klauwen terwijl hij in de veren in haar nek bijt voor extra steun. Ondertussen zal de hen op de grond hurken en haar vleugels spreiden om haar partner te stabiliseren.

De hen zal altijd hurken, zelfs als ze in de eerste plaats niet akkoord was met het paren. Dat doet ze voornamelijk uit instinct, maar ook omdat het paringsproces vaak behoorlijk destructief is voor de rug- en vleugelveren van hennen en hoe vlotter het gaat, hoe minder schade hun verenkleed oploopt.

Als de haan eenmaal stabiel op de rug van de hen staat, verloopt de paring min of meer zoals je zou verwachten – althans zo lijkt het in eerste instantie. De kip zal haar staart opsteken om haar billen bloot te leggen, de haan zal zijn staart erboven laten zakken en hun cloaca’s worden tegen elkaar gewreven.

Vanaf daar duurt de rest van de ‘gemeenschap’ niet meer dan een paar seconden of in totaal ongeveer een halve minuut, inclusief het proces van de haan die de hen beklimt. Daarna springt de haan eraf en gaat verder met zijn dagdagelijkse bezigheden. De hen fatsoeneert haar veren en gaat dan ook verder met de orde van de dag.

Maar herinner je je nog dat hanen geen penis hebben? Hoe werken de voortplantingsorganen van een kip?

Voortplantingssysteem van de Kip

Als de paringsdrang van kippen vergelijkbaar is met die van andere vogels en de daad niet anders is dan die van andere soorten, wat is er dan uniek aan de voortplantingssystemen van hennen en hanen? Laten we beginnen met de haan.

Hoe werkt het voortplantingssysteem van een haan?

Veel diersoorten hebben iets dat een voorhuid of een ‘penisschede’ wordt genoemd. Dit zijn effectief intrekbare penissen – een erg handig systeem dat de voortplantingsorganen van het mannetje beschermt terwijl hij door de wildernis rent. En ook kan deze de penis snel ‘uit schuiven’ wanneer het tijd is om te paren.

Als je naar hanen kijkt, zou je kunnen veronderstellen dat hier ook iets soortgelijks aan de hand is, maar dat is niet het geval. Hanen hebben geen penis. In plaats daarvan hebben ze iets dat een papil wordt genoemd. Dit is een klein knobbeltje aan de rand van de cloaca- de enige opening van de kip die gebruikt wordt voor uitwerpselen, eieren (voor hennen) en sperma door de papilla voor hanen.

Deze papilla functioneert effectief als een penis door het sperma van de haan vanuit zijn testikels in het vrouwtje te verdelen. Sommige mensen noemen de papilla van de haan zelfs een “interne fallus”, maar het heeft geen van de andere kenmerken van een penis. Het penetreert de kip niet maar wrijft gewoon over haar heen en spuit letterlijk het sperma op de cloaca van de kip tijdens geslachtsgemeenschap.

Met andere woorden, als je de haan op de bekende manier een kip ziet bestijgen, voeren de twee een zogenaamde ‘cloaca-kus’ uit, dwz de cloaca’s worden tegen elkaar geduwd.

Hebben hanen testikels?

Hanen hebben testikels, hoewel ze volledig inwendig zijn. Ze zitten zo ver in het lichaam van de haan dat ze eigenlijk in zijn rug zitten, vastgemaakt aan de binnenkant van de ruggengraat en dichtbij de basis van de nek. Ze zijn verbonden met de papilla en de cloaca via de lange zaadleider – twee buizen die het sperma naar de papil overbrengen en helpen het er door interne druk uit te duwen als de tijd daar is.

Als het allemaal een beetje te bizar klinkt, vind je het misschien ook merkwaardig dat hetzelfde op dit moment geldt voor ongeveer 97% van alle bekende vogelsoorten op de planeet. 

Mannelijke vogels met penissen zijn de uitzondering. We weten dat vogels vroeger penissen hadden, vooral toen ze nog dinosaurussen waren. En we weten dat ze de genen hebben voor penissen die behoorlijk groot zijn in vergelijking met de grootte van de vogels. In feite zijn de weinige vogels die wel penissen hebben, zoals eenden, inderdaad behoorlijk goed bedeeld.

Deze penissen hebben zich bij hanen nooit ontwikkeld vanwege een eiwit genaamd Bone Morphogenetic Protein 4 of BMP4, dat rond de negende dag van het leven van een mannelijk kuiken in productie gaat. Dit voorkomt de ontwikkeling van de penis. 

Het is niet precies duidelijk waarom dat het geval is, maar de waarschijnlijke evolutionaire reden is dat het lastig kan zijn om een ​​grote penis te hebben terwijl je probeert rond te vliegen of over de grond te waggelen met korte benen.

Hoe werkt het voortplantingssysteem van een kip?

Het voortplantingssysteem van een hen lijkt in principe op dat van een haan, ook al is het een stuk complexer. De voortplantingsorganen van de kip zijn inwendig; de eierstok zit heel diep in het lichaam van de vogel en onder haar rug. Het is verbonden met de cloaca via een lange buis met meerdere kamers, een eileider genaamd, en het eindigt met de sperma-gastheerklieren in de cloaca – de klieren van de kip die het sperma van de haan “nemen” tijdens de paring.

De eileider transporteert het sperma van de haan omhoog door de baarmoeder, de landengte en het magnum en in het infundibulum. Dezelfde reeks kamers in de eileider transporteert vervolgens het bevruchte ei terug naar de cloaca en duwt het naar buiten.

Zodra (een deel van) het sperma het infundibulum aan het einde van de eileider bereikt, bevrucht het de eidooier van de kip. Kippen worden geboren met twee eierstokken, maar slechts één rijpt en begint eieren te produceren.

Alles over eieren

Kippen worden geboren met een vast aantal eierdooiers in de eierstok die ze hun hele leven na elkaar afgeven. Er komt dus altijd een eierdooier uit de eierstok en gaat door de eileider, ongeacht of de hen heeft gepaard of niet. Daarom leggen kippen eieren, zelfs als ze geen haan hebben gezien.

Nadat het sperma de eidooier heeft bevrucht, begint het naar beneden te gaan door de magnum en baarmoeder, terwijl het zich langzaam vormt tot een ei op weg naar beneden. Het hele proces van eivorming duurt ongeveer 20 uur. Vervolgens legt de kip het ei, meestal in de ochtend.

De hen begint echter niet direct na het leggen met het uitbroeden van haar ei, aangezien het broedproces drie volle weken duurt. In plaats daarvan laat de kip het ei in het nest, aangezien het ongeveer 12-14 dagen kan overleven. Zodra de kip in die twee weken ongeveer een dozijn eieren heeft gelegd begint ze ze allemaal tegelijk uit te broeden om tijd te besparen.

Ten slotte

Het paren bij kippen verschilt niet veel van dat bij andere vogels. Het mannetje levert zijn sperma aan het vrouwtje, het sperma bevrucht het ei en de hen legt het ei en broedt zodat het kan uitkomen. Wat uniek is aan hanen (en de meeste andere mannelijke vogels) in vergelijking met zoogdieren, is het duidelijke ontbreken van een penis.

Verder is het feit dat kippen dagelijks onbevruchte eieren leggen met of zonder haan des te unieker aangezien andere vogels dit niet doen.